Medytacja – podróż w głąb siebie. Co warto o niej wiedzieć?

Medytacja to rodzaj praktyki, który pozwala na osiągnięcie odmiennego stanu świadomości. Choć kojarzy się ona z religiami Wschodu, cieszy się ogromną popularnością również na Zachodzie. Tak naprawdę jest to uniwersalna metoda, pozwalająca na osiągnięcie wewnętrznego spokoju, niezależenie od przekonań religijnych i światopoglądowych.

Medytacja a religia

Choć medytacja kojarzy sie z religiami wschodu jak buddyzm czy hinduizm, tak naprawdę jest ona częścią wielu systemów religijnych i filozoficznych. Pierwsze pisane źródła traktujące o medytacji datuje się już na II wiek p.n.e. Wzmianki o technikach kontemplacji pochodzą ze starożytnych Indii, Egiptu, Persji czy Chin. Były one znane również w Europie za sprawą druidów czy wczesnochrześcijańskich mnichów. Jest to więc metoda uniwersalna, która praktykowana była w różnych epokach, kontekstach kulturowych i zakątkach świata. Dla wielu osób jest to droga do oświecenia lub spotkania z bóstwem. Nie trzeba jednak być osobą wierzącą, aby korzystać z dobrodziejstw medytacji. Czerpią z niej również agnostycy i ateiści, którzy pragną osiągnąć kontrolę nad swoim umysłem i praktykować koncentrację.

Medytacja a nauka

Wciąż trwają badania, które sprawdzają wpływ medytacji na mózg i organizm. Z naukowego punktu widzenia nie ma znaczenia, czy praktykujący określa siebie jako chrześcijanina, buddystę czy ateistę. Uzyskane wyniki za każdym razem pokazują liczne zalety medytacji. Prowadzi ona do zmian częstotliwości fal mózgowych, zmniejsza ciśnienie krwi, tętno oraz stężenie kwasu mlekowego we krwi. Podnosi ona także poziom dopaminy w mózgu i umożliwia wejście w stan głębokiej relacji. Medytacja ma zbawienny wpływ na organizm zwłaszcza wtedy, kiedy jest praktykowana regularnie. Ludzki mózg jest plastyczny i może zmieniać się pod wpływem technik kontemplacyjnych. Dzięki medytacji powiększyć można liczbę połączeń neuronalnych oraz doprowadzić do wzrostu substancji szarej w mózgu, co pozwala na poprawienie pamięci i zdolności uczenia się oraz zwiększenie kontroli nad emocjami. Redukcji ulega poczucie lęku czy stresu. Za tym idą z kolei konkretne korzyści ze strony organizmu, jak redukcja ryzyka wielu chorób o podłożu psychosomatycznym czy ogólna poprawa samopoczucia.

Ego mówi: wszystko się ułoży, wówczas poczuję spokój. Serce mówi: znajdź swój spokój i wszystko się ułoży.

Marianna Wiliamson

Dlaczego warto medytować?

Długotrwała praktyka medytacji sprawia, że organizm staje się silniejszy, lepiej radzi sobie ze stresem, jest bardziej odporny na ból fizyczny. Przede wszystkim jednak poprawia ona nastrój i pomaga w budowaniu wewnętrznego spokoju. Wiele osób zaznacza, że medytacja poszerza ich perspektywę, pozwalając na wydobycie z siebie dużych pokładów empatii i współczucia. Jednocześnie redukuje ona poczucie samotności i beznadziei. Zwiększa ona kreatywność i pomaga w akceptacji samego siebie. Dzięki niej rośnie inteligencje emocjonalna, a mózg lepiej przetwarza informacje wizualno-przestrzenne. Szybciej przywołuje on także różne informacje z pamięci. Medytacja sprawia, że wzrasta czujność psychoruchowa. Może być ona bardzo głębokim doświadczeniem religijnym i duchowym. Nie bez powodu korzystają z niej różne nurty psychoterapeutyczne. Medytacja może być pomocna w leczeniu zaburzeń lękowych i nastroju.

Różne oblicza medytacji

Choć medytacja wielu osobom kojarzy się z pozycją lotosu, medytować można na wiele sposobów, także w ruchu. Przykładami aktywnej medytacji są latający derwisze, którzy w tańcu chwalą boga, jogini, którzy wykonują konkretne ćwiczenia, a nawet sportowcy. Do medytacji bywają wykorzystywane różne narzędzia, jak różańce czy koraliki. Stosuje się w niej również wizualizacje, mantry, techniki samohipnozy. Niezależnie od typu medytacji należy ćwiczyć perspektywę obserwatora, który nie utożsamia się z żadnymi myślami czy emocjami. Pozwala im płynąć, w pełni akceptując to, jakie one są. Co ciekawe, ważniejsze w medytacji jest właśnie to, aby się zdystansować, niż pozbyć wszystkich myśli i emocji. Choć istnieje wiele szkół i nauczycieli, którzy wprowadzają w świat medytacji, praktykę można zacząć samemu. Kluczowa jest motywacja.

Medytacja – cudowna metoda?

Medytacja przynosi wiele korzyści, należy jednak pamiętać, że wymaga ona regularności. Aby przyniosła długotrwałe efekty, należy ją praktykować co najmniej kilka tygodni. Metoda wymaga cierpliwości, wytrwałości i dyscypliny. Człowiek nie na każdym etapie życie jest gotowy, aby ją praktykować. Mimo wielu korzyści, jakie przynosi, trzeba pamiętać, że medytacja nie jest cudownym lekiem na całe zło. Może ona pomóc w poprawie samopoczucia czy jakości życia, niekoniecznie jest jednak narzędziem do rozwiązywania życiowych problemów. Czasem potrzebna jest psychoterapia, wsparcie farmakologiczne czy po prostu zmierzenie się ze swoimi uczuciami. Bywa też, że człowiek potrzebuje się uspokoić, aby zacząć podejmować konstruktywne działania.

Medytacja nie jest środkiem do celu. Medytacja jest zarówno środkiem, jak i celem.

Jiddu Krishnamurti

Medytacja to stary i sprawdzony rodzaj praktyki, z której korzyści czerpią ludzie na całym świecie, niezależenie od swojego pochodzenia czy przekonań. To uniwersalna metoda pozwalająca na odnalezienie wewnętrznego spokoju, który można zinterpretować na różny sposób – każdy medytujący ma swoje cenne doświadczenia.

Przy tworzeniu artykułu korzystałam z następujących źródeł: [1] Popiela M., Medytacja a mózg, Wszechświat, 2016, t. 117, nr 7 ̶9. [2] Cherry K, What Is Meditation, verywellmind.com.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.